آرتمیا و کاربرد آن در تغذیه ماهی ها

ناپلیوس (Nauplious) آرتمیا، غذای زنده ارزشمندی برای تغذیه لارو ماهی، سخت پوستان و صدف‌داران می‌باشد. توانایی ویژه آرتمیا در تشکیل جنین‌های گاسترولایی به نام سیست، آن را به عنوان یک منبع غذایی آسان و بی دردسر مطرح ساخته است. سیست آرتمیا را می توان در شرایط سرما و خشک به مدت طولانی نگهداری نمود. در مواقع لزوم میتوان مقداری از سیست را از سردخانه خارج و با ایجاد شرایط انکوباسیونی، نوزاد خارج شده از تخم را مورد تغذیه آبزیان مختلف قرار داد. آرتمیا یک موجود فیلتر کننده غیر انتخابی است و ذرات غذایی کمتر از ۵۰ میکرون که شامل باکتریها، فیتو پلانکتونهای کوچک و تک سلولی هستند را مورد تغذیه قرار می‌دهد.

آن دسته از پست لاروهای میگو یا بچه ماهیانی که در مراحل شروع تغذیه‌ای‌شان از ناپلیوس آرتمیا تغذیه می‌کنند، باعث افزایش تولید، بالا رفتن درصد بقاء، سرزندگی و نشاط بیشتر، تنوع رنگی در نزد ماهیان آکواریومی، و به‌ویژه مقاومت آنها در برابر شرایط نامساعد محیطی و عوامل بیماری‌زا می‌شوند.

دریاچه ارومیه از مهمترین زیستگاه‌های آرتمیا در ایران می‌باشد که با توجه به ویژگی‌های خاص آرتمیای ساکن آن، آرتمیا ارومیانا (Artemia urmiana) نامگذاری شده است. علاوه بر دریاچه ارومیه، در سایر نقاط ایران از جمله دریاچه شورابیل اردبیل، آبگیرهای اینچه و شور در گرگان و گلستان، آبگیرهای حاشیه ای قم، مسجد سلیمان، خوزستان، دریاچه جازموریان کرمان، دریاچه‌های پریشان و مهارلو در فارس، مرداب گاو خونی در یزد، منطقه میقان اراک و… نیز وجود دارد.

اهمیت اقتصادی و درآمد پرورش آرتمیا

آرتمیا به عنوان غذا در مزارع پرورش ماهی و میگو استفاده می‌شود. غذاهای مصنوعی با تنوع فراوان که برای تغذیه آبزیان مختلف به کار می‌روند به تنهایی قادر به تأمین نیازمندی‌های غذایی آبزیان پرورشی نیستند، در حالیکه استفاده از غذای زنده بویژه آرتمیا در تغذیه آبزیان پرورشی ماهیان تزئینی به دلایل زیر اهمیت فراوانی دارد:
ماهیان زینتی گرایش به غذاهایی دارند که درمحیط طبیعی آنها یافت می‌شوند و برخی از آنها مانند ماهیان آکواریومی تخم‌گذار فقط از غذاهای زنده و طبیعی استفاده می‌کنند.
هضم و جذب غذاهای طبیعی آسانتر بوده و علاوه بر اینکه بر هضم و جذب غذاهای کنسانتره کمک می‌نماید، نیازهای اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب ضروری و مواد معدنی را به خوبی تأمین کرده و زمینه تجربه شکار را برای بچه ماهیان فراهم می‌کند.

مصرف غذای زنده موجب افزایش مقاومت نوزاد ماهی در برابر عوامل بیماریزا و شرایط نامساعد می‌گردد.
استفاده از آرتمیا به عنوان حامل مواد ضروری مثل واکسن‌ها، اسیدهای چرب ضروری، داروها و… برای آبزیان مطرح می‌باشد.
آرتمیا به عنوان غذای زنده باعث رشد کافی اندامهای جنسی و تسریع در رسیدگی جنسی و افزایش قدرت تولید مثلی می‌گردد.
استفاده از آرتمیا در تغذیه، باعث تنوع رنگی در نزد ماهیان آکواریمی می‌شود.

از هر هکتار پرورش آرتمیا گاهی تا ۱۰۰ میلیون تومان هم می‌توان بدست آورد اما این عدد یک مقدار تقریبی است و کاملا بستگی به پرورش‌دهنده دارد.

اشکال مورد استفاده در آبزیان

1. سیست آرتمیا که بعد از ایجاد مراحل انکوباسیونی و تولید ناپلیوس، ناپلی تازه تفریخ شده مورد استفاده پست لارو میگو، بچه ماهیان آکواریومی و دیگر آبزیان قرار می‌گیرد.
2. سیست‌های کپسول زدایی شده که مستقیما برای تغذیه انواع آبزیان بویژه ماهیان تزئینی کاربرد دارد.
3. مراحل مختلف زندگی آرتمیا شامل: متا ناپلی، آرتمیای جوان، بالغ هر کدام جداگانه یا با هم می‌تواند مورد استفاده آبزیان قرار گیرد.
4. آرتمیای منجمد و پودر یا پولکی آرتمیا، هم به طور مستقیم مورد تغذیه آبزیان قرار می‌گیرد و هم در ترکیب جیره غذایی آنها می‌تواند لحاظ شود.
5. انسایل آرتمیا (Ensile) یا ترشی آرتمیا که قبل از استفاده بایستی چندین بار با الک های ۱۰۰ تا ۲۰۰ میکرونی شستشو شوند تا میزان اسیدیته آن از بین برود و در حد pH خنثی در آید و سپس مورد استفاده قرار گیرد.